1.اختلالات طیف اوتیسم، آسپرگر، رت:

کودکانی که دچار اختلال اوتیسم می شوند به دلیل آسیبی که در بخشی از مغز آنها ایجاد می شود دچار اختلالات دهانی، زبانی و گفتاری می شوند. بیماری اوتیسم باعث اختلال در مهارت های حسی، حرکتی و ذهنی کودکان می شود و به دنبال این اختلالات، مهارت های گفتاری را تحت تاثیر قرار می دهد به همین دلیل یکی از علامت های اصلی اوتیسم در تشخیص این بیماری اختلالات و تاخیر در گفتار است. بنابراین بعد از اینکه کودک شما تشخیص اوتیسم گرفت حتما باید تحت درمان با کاردرمانی و گفتاردرمانی قرار گیرد زیرا بهترین زمان درمان اوتیسم از 2 سالگی می باشد.

2.تاخیر گفتاری یا تاخیر کلامی:

مهارت های کلامی و گفتاری در این کودکان نسبت به همسالان خود عقب تر می باشد. کودکانی که دچار تاخیر کلامی یا تاخیر گفتاری می شوند معمولا تعداد کلمات کمتری دارند و نمی توانند با کلماتی که یاد گرفتند جمله سازی کنند و بعضا در درک کلام دیگران دچار مشکل می شوند. تاخیر گفتار در کودکان به دلایل مختلفی رخ می دهد از جمله: مصرف سیگار و الکل حین بارداری، مصرف قرصهای ممنوعه حین بارداری، زود به دنیا آمدن، دیر اکسیژن رسیدن به کودک حین تولد، اختلالات ژنتیکی، فقیر بودن محیط کودک، استفاده از موبایل و تلویزیون قبل از 3 سالگی.

3.عقب ماندگی ذهنی و کم توان ذهنی:

زمانی که بهره هوشی یا IQ کودک زیر 70 باشد می گوییم کودک دچار عقب ماندگی ذهنی یا کم توانی ذهنی است. این کودکان بعضی از مهارت های حسی، حرکتی، ذهنی و گفتاری را نمی توانند کسب کنند و بعضی مهارت های دیگر را دیرتر از همسالان خود کسب می کنند. این کودکان برای ایجاد مهارت های حرکتی و ذهنی نیاز به خدمات کاردرمانی دارند و برای ایجاد مهارت های کلامی و گفتاری نیاز به خدمات گفتاردرمانی دارند.

4.آسیب شنوایی و کم شنوایی:

آسیب شنوایی به دلایل مختلفی ایجاد می شود و باعث کم شنوایی از خفیف تا شدید می شود این دلایل شامل: عفونت های گوش داخلی، هایپر بیلی روبین یا زردی، آنوکسی بیش از تولد و مننژیت. البته بعضی از کودکان به دلیل اختلالات ژنتیکی و یا شکل نگرفتن حلزون گوش دچار اختلالات شنوایی می شوند. آسیب شنوایی می تواند یک طرفه باشد و یا دوطرفه. علائم کم شنوایی شامل عدم ایجاد صدا و آواسازی، تاخیر در گفتن کلمات، ناتوانی در جمله سازی، درک پایین در کلام و گفتار دیگران و … می باشد. برای درمان این اختلال و جلوگیری از پیشرفت آن حتما هر چه سریع تر به گفتاردرمانی مراجعه فرمائید.

5.فلج مغزی یا سی پی (CP):

اگر آسیبی به مغز کودکان از بدو تولد تا سن 5 سالگی وارد شود می تواند باعث فلج مغزی در آنها شود. این آسیب در هر ناحیه از مغز ایجاد شود علائم متفاوتی ایجاد می کند اگر در ناحیه آهیانه مغز ایجاد شود باعث اختلالات حرکتی و اسپاسم و سفتی عضلات می شود اگر در ناحیه پیشانی باشد باعث اختلالات شناختی می شود و اگر ناحیه گیجگاهی را درگیر کند باعث اختلالات گفتاری می شود. بیماری فلج مغزی بر اساس اندام هایی که درگیر می کند به 3 نوع تقسیم می شود که اگر یک طرف بدن (دو اندام) دچار آسیب شود همی پلژی گویند، اگر پاها درگیر شوند دای پلژی گویند و در صورتی که هر 4 اندام درگیر شود کوادری پلژی می گوییم. اکثر کودکانی که دچار فلج مغزی می شوند ناحیه مربوط به گفتار در آنها آسیب می بیند و به گفتاردرمانی نیاز شدیدی دارند.

6.اختلال لکنت:

لکنت یک نوع اختلال در روانی و ریتم گفتار است که به دلایل مختلفی در کودکان و بزرگسالان به وجود می آید. لکنت دو نوع دارد نوع اول لکنت نورولوژیک می باشد که به واسطه ی آسیب در مغز و سیستم عصبی به وجود می آید و نوع دیگر لکنت سایکولوژیک می باشد که به واسطه استرس و فشارهای روحی روانی ایجاد می شود. علائم لکنت شامل وقفه ناگهانی در حین گفتن صداها، آواها، کلمات و جملات، تکرار کلمات و جملات، گیر کردن یا قفل شدن فرد حین حرف زدن می باشد. شدت این اختلال در افراد متفاوت است و در بعضی ها شدید و در بعضی ها خفیف می باشد. تنها راه درمان لکنت گفتاردرمانی می باشد و در صورت درمان نشدن و به تاخیر انداختن درمان شدت این اختلال بیشتر خواهد شد. 

7.شکاف کام و شکاف لب:

یکی از نقص های مادرزادی در کودکان شکاف کام و لب می باشد. قسمتی از لب و یا قسمتی از شکاف به درستی تشکیل نمی شود و شکافی در لب یا کام و یا هر دو دیده می شود. این شکاف به دنبال ایجاد آسیب در ناحیه لب ها، فک و دندان ها باعث اختلالات کلامی و گفتاری در کودکان می شود. اما با گفتاردرمانی این اختلال به حداقل می رسد و کودک می تواند گفتاری طبیعی را تجربه کند.

8.اختلالات ژنتیکی مانند سندروم داون:

اختلالات ژنتیکی مانند سندروم داون مهارت های گفتاری را تحت تاثیر قرار می دهند. این کودکان به دلیل آسیب در ناحیه مغزی دچار اختلالات ذهنی می شوند و معمولا از نظر مهارت های حرکتی، ذهنی و گفتاری نسبت به کودکان هم سن خود عقب تر هستند. اگر این کودکان کاردرمانی و گفتاردرمانی نداشته باشند به مرور زمان دچار تاخیر بیشتری می شوند و با بالا رفتن سن یادگیری در آنها کاهش می یابد بنابراین اقدامات لازم در زمینه توانبخشی هر چه زودتر باید برای آنها انجام گیرد.

9.نوزادان نارس با اختلالات مکیدن، جویدن و بلع: (اختلال بلع)

نوزادانی که زودتر از 38 هفتگی به دنیا می آیند ممکن است دچار اختلالاتی در ناحیه دهان شوند. این کودکان به دلیل ضعف در عضلات صورت و دهان در مکیدن، جویدن و بلع عملکرد خوبی ندارند. معمولا مکیدن ضعیفی دارند و در حین قورت دادن، مایعات و غذاها به داخل گلو می پرند و دچار سرفه یا خفگی (آسپیره) می شوند. با تمرینات و ماساژهای گفتاردرمانی این اختلالات به راحتی برطرف می شوند.

10.اختلالات یادگیری (اختلال در خواندن، نوشتن و ریاضیات):

کودکان به دلایل مختلفی مانند اختلالات حسی، فقر محیطی، استفاده بیش از حد از موبایل و تلویزیون، بیش فعالی و نقص توجه تمرکز دچار اختلالات یادگیری می شوند. نیمی از کودکانی که دچار اختلالات یادگیری می شوند به اختلالات گفتاری هم مبتلا هستند. این کودکان برای درمان نیاز به مداخلات همزمان کاردرمانی و گفتاردرمانی دارند که این مداخلات هر چه از سنین پایین تر آغاز شود تاثیر بیشتری دارند و کودک زودتر درمان می شود.

11.اختلالات تولیدی شامل دیزآرتری و آپراکسی:

دو نوع اختلال تولیدکلام و گفتار داریم به نام دیزآرتری و آپراکسی. در دیزآرتری فرد به دلیل ضعف عضلات دهان و صورت به صورت آهسته و منقطع صحبت می کند و معمولا آهنگ گفتار او نامنظم است. در آپراکسی بیمار نمی تواند کلمات را به طور صحیح تولید کند و قسمت هایی از کلمات را تکرار می کند، گفتار روانی ندارد و منقطع صحبت می کند. هر دو نوع بیماری فقط با گفتاردرمانی تخصصی و اصولی قابل درمان هستند.

12.نارسا خوانی (دیس لکسیا) و اختلالات تلفظی:

این اختلال فقط زمانی که فرد شروع به خواندن می کند دیده می شود. این افراد تلاش بسیار زیادی می کنند تا بتوانند متنی را بخوانند و معمولا با سرعت آهسته می خوانند و در درک کلمات و جملاتی که می خوانند دچار مشکل هستند. دچار نقص در ادراک شنیداری و دیداری هستند و باید تحت درمان با کاردرمانی و گفتاردرمانی قرار گیرند.

13.اختلالات عصبی عضلانی (دیستروفی ها و میوپاتی های عضلانی):

علامت اصلی میوپاتی های عضلانی، ضعف و ناتوانی در عضلات بدن می باشد. معمولا در ابتدا عضلات کمر و لگن و عضلات اندام ها دچار ضعف می شوند و در انجام مهارت های حرکتی مانند بلند شدن از حالت نشسته، خم شدن، راه رفتن، از پله پایین و بالا رفتن ناتوان می شوند. با پیشرفت بیماری عضلات تنفسی و عضلات صورت و دهان قدرت خود را از دست می دهند. این افراد برای تقویت عضلات و جلوگیری کردن از پیشرفت بیماری خود نیاز شدیدی به کاردرمانی دارند و همینطور برای تقویت عضلات تنفسی و عضلات صورت و دهان نیاز به گفتاردرمانی دارند.