همه افرادی که اختلالات و بیماری های نورولوژیک و یا ارتوپدیک دارند برای درمان باید از خدمات توانبخشی و کاردرمانی جسمی استفاده کنند:

بیماری ها و اختلالات نورولوژیک شامل:

-فلج مغزی (cerebral palsy): اختلالی غیر پیشرونده در مغز در حال تکامل که نقایص نورولوژیک ،حرکتی و پوسچرال ایجاد می کند. هر آسیبی در دوران جنینی و بعد از تولد تا 5 سالگی به مغز کودک وارد شود می تواند کودک را دچار فلج مغزی کند. این بیماری بسته به اینکه چند تا از اندام ها را درگیر کند به 3 دسته همی پلژی ،دای پلژی و کوادری پلژی تقسیم می شود. این کودکان حتما باید از کاردرمانی جسمی استفاده کنند در غیر اینصورت به مرور علائم بیماری بیشتر می شود و به شدت پسرفت می کنند.

-فلج ارب (erb palsy): در این اختلال نوزاد از همان بدو تولد نمی تواند یک دست خود را حرکت دهد که معمولا این اختلال در زایمان های سخت و طولانی به دلایل مختلفی مانند زیاد بودن وزن نوزاد ،بیرون آمدن نوزاد با پا از کانال زایمان ،کشیده شدن بیش از حد گردن نوزاد به یک سمت در حین زایمان به وجود می آید. در این اختلال شبکه براکیال که یک شبکه عصبی در گردن می باشد آسیب می بیند. تنها راه درمان این کودکان کاردرمانی جسمی می باشد.

-تاخیر رشدی (developmental delay): زمانی که سیستم عصبی (مغز) به دلایل مختلفی متناسب با سن کودک رشد نمی کند کودک مهارت های حرکتی و ذهنی را با تاخیر چند هفته ای یا چند ماه کسب می کند البته بسته به اینکه کدام قسمت مغز رشد کافی نداشته این مدت زمان تاخیر بیشتر و یا کمتر می شود. این کودکان برای درمان و جلوگیری از تاخیر بیشتر به کاردرمانی جسمانی نیاز دارند.

سندروم داون و اختلالات ژنتیکی: این کودکان به دلیل اختلالات و جهش های ژنی در مهارت های حسی حرکتی ،ذهنی و گفتاری دچار تاخیر می شوند و برای کسب مهارت های حرکتی مانند نشستن ،چهاردست و پا رفتن راه رفتن و … نیاز به کاردرمانی جسمی دارند.

-اختلالات عصبی عضلانی(neuromuscular diseases): این اختلالات شامل میوپاتی های اولیه و میوپاتی های ثانویه می شود که علائم اصلی همه ی این اختلالات ضعف عضلات ،گرفتگی عضلات ،درد ،خسته بودن در بیشتر اوقات ،اختلال در راه رفتن و تغییر شکل تنه و اندام ها می باشد. همه این اختلالات معمولا پیشرونده هستند و بیمار در صورت نداشتن توانبخشی و کاردرمانی جسمی به مرور زمان تمام توانایی های خود را از دست می دهد.

میوپاتی های اولیه شامل: دیستروفی دوشن ،دیستروفی بکر ،دیستروفی لیمب گردل و دیستروفی های دیگر ، میوپاتی های نوروژنیک مانند ورنینگ هوفمن ،کوگل برگ و ولاندر و میوپاتی میوتونیک مانند تامسن. معمولا این میوپاتی ها در دوران کودکی و نوجوانی و اوایل جوانی در افراد به وجود می آید.

میوپاتی های ثانویه شامل: پلی میوزیت ،درماتومیوزیت و میاستنی گراویس.

_هیدروسفالی (hydrocephalus): مایعی در اطراف مغز و نخاع در حفره ها و بطن ها وجود دارد که وظیفه اش محافظت از مغز و نخاع است به این مایع ،مایع مغزی نخاعی یا csf گویند. به دلایل مختلفی ممکن است این مایع در مغز تجمع کند و باعث تورم جمجمه و بزرگ شدن سر (ماکروسفالی) می شود. این بیماری در کودکان و افراد سالخورده مشاهده می شود و علائم آن تورم و بزرگی اندازه سر ،بیرون زدگی و تورم چشم ها ،تشنج ،سفتی و اسپاسم عضلات ،تاخیر حرکتی ،ذهنی و گفتاری ، کندی روند رشد ،دیر راه افتادن و ضعف تعادل ،بی قراری و تحریک پذیری بالا می باشد. برای درمان این افراد باید به کار درمانی جسمی مراجعه کنید.

_میکروسفالی (microcephaly): اختلالی مادرزادی در کودکان است که علامت اصلی آن کوچک بودن دور سر از حد متوسط می باشد یعنی سر کودک نسبت بدن او رشد نمی کند و یا رشد کمی دارد. علائم میکروسفالی شامل تاخیر حرکتی ،ذهنی و گفتاری ،اختلال در سیستم بینایی و شنوایی ،تشنج ،کوتاه ماندن قد ،مشکلات در بلع غذا ، دیر راه افتادن و ضعف تعادل می باشد. تنها راه درمان برای این کودکان کاردرمانی جسمی می باشد.

_مننگوسل و میلومننگوسل: در اطراف نخاع پرده ای وجود دارد به نام پرده مننژ که از نخاع محافظت می کند. در مواردی نادر نوزاد دچار ناهنجاری مادرزادی می شود و زمانی که به دنیا می آید در اطراف ستون فقرات او شکافی وجود دارد که از این شکاف پرده مننژ بیرون می زند و به این اختلال مننگوسل گویند ولی در بعضی موارد همراه با پرده مننژ بخشی از طناب نخاعی هم از این شکاف بیرون می زند که به آن میلومننگوسل گویند. این کودکان هم برای اختلالات جسمی حرکتی ،ذهنی و گفتاری که ممکن است برای آنها پیش بیاید نیاز به کاردرمانی جسمی دارند.

_آسیب های عروقی مغز یا سکته مغزی (cva / stroke): به دلایل مختلفی مانند سکته قلبی ،فشار خون ،دیابت ،افزایش چربی خون ،اختلال در دریچه های قلب ،آریتمی قلبی ،چاقی و سیگار به عروق مغز آسیب وارد می شود و سکته مغزی در افراد رخ می دهد. بسته به اینکه آسیب به عروق مغز در کدام بخش مغز ایجاد شود علائم متفاوتی در فرد دیده می شود که معمولا علائم حسی و حرکتی مانند گز گز کردن و مور مور شدن و بی حسی اندام ها ،ضعف و یا سفتی و اسپاسم در در ست و پاها ،فلج شدن اندام ها ،اختلال در راه رفتن و ضعف تعادل می باشد. علائم ذهنی مانند فراموشی ،اختلال در قضاوت و حل مسئله و علائم اختلال در گفتار و کلام در این افراد مشاهده می شود. افرادی که دچار سکته مغزی می شوند نیاز به کاردرمانی جسمی دارند و در صورتی که نتوانند به کلینیک توانبخشی نیک مراجعه کنند می توانند از خدمات کاردرمانی و گفتاردرمانی در منزل استفاده کنند.

_ضایعه نخاعی (sci): آسیب به نخاع معمولا به دنبال ضربات به ستون فقرات و یا وجود تومور در اطراف نخاع و یا انحرافات در ستون فقرات به وجود می آید. بسته به اینکه کدام قسمت نخاع آسیب دیده علائم متفاوتی مانند بی حس شدن اندام ها ،سفتی عضلات ،فلج اندام ها ،بی اختیاری ادرار و مدفوع در افراد مشاهده می شود که معمولا این افراد به دلیل رفت و آمد سخت به کلینیک از خدمات کاردرمانی جسمی توانبخشی کلینیک نیک در منزل استفاده کنند بهتر است.

_ضربه مغزی (TBI): این بیماری معمولا به دنبال برخورد سر و گردن با یک شی یا حرکات ناگهانی و جلو عقب شدن سر و گردن نسبت به تنه ایجاد می شود. علائم این بیماری با توجه به اینکه کدام قسمت سر آسیب دیده است متفاوت می باشد و در کل این بیماران به کاردرمانی جسمی و گفتاردرمانی نیاز دارند و در صورتی که توانایی به کلینیک آمدن را نداشته باشند می توانند از خدمات کاردرمانی در منزل و گفتاردرمانی در منزل کلینیک نیک استفاده کنند.

_ام اس (ms): ام اس یک بیماری خود ایمنی می باشد یعنی دستگاه ایمنی بدن به سیستم اعصاب مرکزی حمله می کند و پلاک های کوچک و بزرگی در دستگاه اعصاب مرکزی ایجاد می کنند. بسته به اینکه این پلاک ها کجا ایجاد شوند علائم متفاوتی مانند کاهش توان بینایی ،سفتی و اسپاسم اندامها ،اختلال در کنترل ادرار و مدفوع ،لرزه شدید هنگام فعالیت کردن و زمین گیر شدن و … در بیمار دیده می شود. این بیماران برای اینکه از بدتر شدن جلوگیری کنند نیاز به کاردرمانی جسمی دارند.

_پارکینسون: در این بیماری قسمتی از ساقه مغز به نام مغز میانی آسیب می بیند و ترشح دوپامین کاهش پیدا می کند. علائم این بیماری شامل لرزه در استراحت ،سفتی در اندام ها و کندی در انجام همه حرکات مانند حرف زدن ،نوشتن ،راه رفتن و… می باشد. این بیماران در کنار دارو درمانی حتما باید از کاردرمانی جسمی استفاده کنند.

_ای ال اس (ALS): این بیماری در اواخر میان سالی آغاز می شود که  نورون های حرکتی در مخ ،ساقه مغز و نخاع را درگیر می کند. نخستین نشانه این بیماری ضعف و آتروفی عضلات است که معمولا از دست ها آغاز می شود و کم کم اندام های دیگر را فرا می گیرد و همینطور عضلات بلع و تکلم هم دچار ضعف و آتروفی می شوند. این بیماران برای اینکه بدتر نشوند به کاردرمانی جسمی و گفتاردرمانی نیاز دارند.

_اس ام ای (SMA): در این بیماری نورون های حرکتی نخاع آسیب می بینند و نشانه اصلی آن ضعف و آتروفی عضلات دست ها می باشد.این بیماری هم مانند ای ال اس پیشرونده می باشد به همین دلیل کاردرمانی جسمی بهترین راه برای کند کردن سرعت پیشرفت بیماری است.

_هانتینگتون: یک بیماری تحلیل برنده ی ارثی می باشد که در سنین 40 تا 50 سالگی شروع می شود. از علائم این بیماری می توان به حرکات اضافه در سر و گردن ،تنه و اندام ها و همینطور ضعف در تعادل اشاره کرد. این بیماران هم باید همزمان از دارو درمانی و کاردرمانی جسمی استفاده کنند.

_آلزهایمر: شایع ترین بیماری تحلیل برنده ی مغز است که معمولا بعد از 65 سالگی بروز می کند.بیماری بیشتر با اختلال حافظه نزدیک و فراموشی شروع می شود که به دنبال آن بی قراری ،افسردگی و وسواس در فرد دیده می شود و در ادامه اختلالات حسی حرکتی و گفتاری پدید می آید. این افراد نیاز شدیدی به کاردرمانی جسمی و گفتاردرمانی دارند.

_سندروم گیلن باره: یک بیماری نسبتا شایع که در بیشتر موارد به دنبال یک عفونت ویروسی بروز می کند. در ابتدا بیماران از گزگز ،مور مور ،سوزش و خواب رفتگی پاها و سپس دست ها شکایت می کنند و در ادامه به دنبال اختلالات حسی به تدریج ضعف عضلانی از خفیف تا فلج کامل در بیمار دیده می شود و در موارد شدید عضلات تنفسی دچار ضعف می شوند. این بیماران هم نیاز شدیدی به کاردرمانی جسمی دارند.

بیماری و اختلالات ارتوپدیک:

_انحرافات ستون فقرات: معمولا ستون فقرات به جلو ،عقب یا چپ و راست دچار انحراف می شود که به 3 شکل کایفوز (قوز) ،لوردوز (گودی کمر) و اسکلیوز (انحراف ستون فقرات به چپ یا راست) نام گذاری می شوند. این انحرافات به مهره ها ،دیسک های بین مهره ها و نخاع آسیب می رساند. این افراد حتما باید تمرینات لازم را تحت نظارت کاردرمانگر جسمی انجام دهند تا از آسیب رسیدن به دیسک ها ،اعصاب و نخاع جلوگیری شود.

_زانو پرانتزی و زانو ضربدری: اگر به هر دلیلی فاصله زانوها از یکدیگر کم شود و زانو ها بیش از حد به یکدیگر نزدیک شوند زانو پرانتزی یا ژنوواروم رخ می دهد و اگر فاصله زانوها از یکدیگر زیاد شود و زانوها حالت پرانتزی به خود بگیرند زانو پرانتزی یا ژنووالگوم گویند. مفصل زانو در این افراد به مرور زمان تخریب می شود و باعث آسیب در مفصل مچ پا و آسیب در کمر می شود. این بیماران نیاز شدیدی به کاردرمانی جسمی دارند تا تمرینات لازم برای تقویت عضلات و تقویت مفاصل را به صورت اصولی انجام دهند.

_عقب زدگی زانو (back knee): در بعضی افراد به دلایل مختلفی مانند ضعیف بودن عضلات اطراف زانو ،شلی مفصل زانو ،اختلال در لیگامان های ACL و PCL و رفلکس ها ،زانو دچار عقب زدگی می شود و مفصل زانو بیش از 180 درجه باز می شود. این اختلال به مرور زمان باعث ساییده شدن غضروف ها و آسیب به لیگامان ها و مفصل زانو می شود به همین دلیل این افراد باید به کاردرمانی جسمی مراجعه کنند و تمرینات لازم را جهت بهبود انجام دهند.

_صافی کف پا: زمانی که قوس طولی داخلی کف پا از حد نرمال کمتر باشد دچار صافی کف پا هستیم البته تا سن 5 سالگی صافی کف پا طبیعی می باشد ولی بعد از این سن در صورت وجود صافی کف پا نیاز به درمان می باشد. صافی کف پا به مرور باعث آسیب به ستون فقرات و کمر می شود به همین دلیل این افراد حتما باید از کاردرمانی جسمی و کفش طبی استفاده کنند.

_در رفتگی لگن (CDH): بعضی نوزادان به صورت مادرزادی دچار دررفتگی در مفصل یک ران یا هر دو ران می شوند. با توجه به سن کودک برای جا انداختن مفصل از بریس پاولیک هارنس یا پوشک های مخصوص و یا جراحی استفاده می شود. این افراد اگر در نوزادی و کودکی درمان نشوند دچار کوتاهی پا می شوند و هنگام راه رفتن لنگ می زنند که در این صورت حتما باید از کاردرمانی جسمی استفاده کنند.

_دیسک کمر و گردن: به دلایل مختلفی مانند بلند کردن اجسام سنگین ،خم کردن گردن و کمر به مدت طولانی ،ضربه خوردن به ستون فقرات و داشتن دیسک های ضعیف به صورت ژنتیکی در همه قسمت های ستون فقرات امکان دارد دیسک بین مهره ها دچار بیرون زدگی شود و این بیرون زدگی باعث فشار به عصب و نخاع می شود و علائمی مانند گز گز شدن یا مور مور شدن و درد در دست ها و پاها ،درد در ناحیه سر ،گردن و کمر ،بی حس شدن دست ها و پاها ،ضعیف شدن عضلات دست ها و پاها و در موارد شدیدتر اختلال در کنترل ادرار و مدفوع بروز می کند. این افراد بعد از گرفتن MRI و حتمی شدن بیرون زدگی دیسک نیاز شدیدی به کاردرمانی جسمی و فیزیوتراپی دارند.

_کمردرد: در بیشتر موارد کمردرد به علت بیرون زدگی دیسک نمی باشد بلکه علت اصلی آن ضعف و کوتاهی عضلات و قرار گرفتن در وضعیت های غلط به مدت طولانی می باشد. این افراد حتما باید تمرینات جسمی حرکتی در کاردرمانی جسمی را انجام دهند تا از آسیب بیشتر به کمر و دیسک کمر و نخاع جلوگیری شود.

_شانه منجمد (frozen shoulder): این اختلال معمولا در افراد بالای 50 سال مشاهده می شود. علائم این بیماری شامل خشکی و درد در مفصل شانه و محدودیت در حرکت دادن شانه می باشد. این بیماران برای کاهش خشکی و درد و افزایش دامنه حرکتی در مفصل شانه نیاز به کاردرمانی جسمی و فیزیوتراپی دارند.

کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی نیک خدمات کاردرمانی و گفتاردرمانی را به صورت تخصصی برای تمام اختلالات جسمی نورولوژیک و ارتوپدیک در کودکان و بزرگسالان ارائه می کند.